Ekrem Yaman

TÜRKİYE’DE ORMAN YANGINLARININ SEBEPLERİ

Ülkemizdeki orman yangınlarının sebeplerini şöyle sıralayabiliriz:

• Aşırı sıcaklar.
• Yağışların azlığı, nem oranının düşüklüğü, atmosfer basıncının fazlalığı, rüzgâr hızı.
• Yıldırım düşmesi(% 3).
  • Kasıt(% 14) Tarla, yerleşim yeri açmak, gecekondu yapmak, ormancılık sahasında iş temin etmek, suç izlerini örtmek.
  • Terörist bir faaliyet olarak turizmin baltalanması gayesiyle özellikle turizm faaliyetinin yoğun olduğu yerlerde bilerek ve isteyerek orman yakmak.
  • Orman içindeki atıkların kızışmasıyla(cam, cam kırıkları).
  • Orman içi pikniği sonrasında bırakılan atıklar, sigara izmaritleri, yakılan ateşlerin söndürülmeden bırakılması veya gereken özenin gösterilmemesi sonunda parlayan piknik ateşleri.
  • İhmâl ve dikkatsizlik(% 35). Anız yakma, enerji nakil hatlarının kopması, lokomotiflerin kıvılcımları, çoban ve avcı ateşleri.
  • Devlet tarafından korunan alanlardaki çıkar çatışmaları.
  • Orman idaresi-köylü ilişkilerinden veya şahsî sebeplerden çıkan yangınlar.
  • Nedeni bilinmeyen yangınlar(% 48). [1]

Orman yangınlarına ilişkin istatistikler Orman Kanunu’nun kabul edildiği 1937’de başlıyor. O tarihten günümüze kadar 74.294 orman yangını çıktı ve 1.630.046 Hektar alan yandı. Sadece 2003 yılında 1978 yangın yaşadık ve 6246 Hektar-Büyükada yüzölçümünün 12 katı-ormanlık alanımızı yitirdik. [2]

Akdeniz kuşağındaki kızılçam ve altındaki flora gerçekten her mevsimde yanmaya hazır bir malzeme olarak ne yazık ki kötü niyetlilere fırsatlar sunuyor.

Kamu kesiminde yönetim felsefesi “hedeflere yönelik yönetim” olmalı ve bütün idareciler tespit edilen hedeflere ulaşmaları için gerekli yetkilerle donatılmalı ve ilgili hedeflere ulaşmaktan sorumlu olmalıdırlar. [3]

Kamu yönetiminde “İstikrarın sağlanmasında karar devamlılığı ve sürekliliği esastır.” [4]

Orman köylülerini ekonomik suç işler durumda bırakan şartlar ve kanunlar yeniden gözden geçirilmelidir. Orman içindeki köy, mahalle, ikinci konut, yazlık konut yapımlarına yeni bir şekil ve nizam getirilmelidir.

Devletimizin çevre alanındaki temel hedefi tarihî, kültürel ve tabiî çevrenin ve yeşilin korunması olmalıdır.

Halk ve kamu çalışanları arasındaki ilişkiler karşılıklı anlayışa ve teminata bağlanmalıdır. Görevini yapan kamu görevlisine halk âfet hâlinde bile müdahale edememelidir. Kamu yönetiminde vazife alanların kendilerine verilen görevleri, yürürlükteki mevzuat hükümleri çerçevesinde yerine getirmeleri ana ilke olmalıdır. Kamuda çalışanların haksız, yersiz ve kasta dayalı itham, isnat ve iftiralarla tedirgin, huzursuz ve vazife yapamaz hâle getirilmelerine de asla yol açılmamalıdır.

Komşumuz Yunanistan ile aramızdaki ilişkilerin iki ülkenin de uzun vadeli çıkarlarına uygun bir seviyeye taşınması temel arzumuzdur. Türk turizminin içinde bulunduğu müspet gelişmenin başta Yunanistan olmak üzere diğer Akdeniz ülkelerinde kıskançlığa sebep olduğu, Türk kültür değerlerinin sahiplenilmeye çalışıldığı, Karagöz ve Hacivat’ın Yunan kültür değerlerinden sayıldığı, Türk mutfağının bazı ürünlerinin(baklava gibi) Yunanlılara mal edildiği, Türk sofrasının temel damak zevki malzemesi olan pul biberde küf bulunduğu iddiasının ortaya atıldığı ve Alman laboratuarlarının bu iddiayı doğrulama gayretine girdiği ve bu konuda raporlar tanzim ettiği hafızalarımızda daha dün gibi tazeliğini muhafaza etmektedir. Son olarak Rumların Türk lokumunu kendi adlarına tescil ettirdiklerini ve bize ait bir damak zevkini sahiplendiklerini, buna karşılık bizim hiçbir karşı tedbirimizin olmadığını müşahede ettik.

Gizli servislerin özellikle turizm sezonunun en canlı döneminde turistik mekânların yakınındaki orman yangınlarının çıkmasında ne tür faaliyetlerinin olduğu herhalde iyi bir araştırma konusu olur.

Kendi maddî ve manevî değerlerimize sahip çıkmazsak, onları, utanmadan kendilerine mal edenleri daha çok görür ve belki de sadece seyreder geçeriz. Ne de olsa vurdumduymaz bir milletiz. Önceden tedbir almak yerine sonuna kadar bekler, her şey bittikten sonra aklımız başımıza gelir.

Not: Bu makale, Mersin Tercüman Gazetesi’nin 14.01.2008 tarih ve 237 sayılı nüshasında yayımlanmıştır. www.mersintercuman.com

Ekrem YAMAN

Antalya Vali Yardımcısı

Web: www.halkapinar.gov.tr/ekremyaman

e.posta: ekrem.yaman@icisleri.gov.tr

[2] Sedat KALEM, “Ve Sustu Ağaçlar,” www.nationalgeographic.com.tr

[3] Hükümet Programı 25 Kasım 1991, s. 21.

[4] Hükümet Programı 25 Kasım 1991, s. 27.