ÇANAKKALE’NİN GÜNÜMÜZDE YERİ VE ÖNEMİ
Tekstilci ve inşaat işleri ile de ilgilenen Çanakkale dostu ve gerçek bir İstanbul Beyefendisi olan ve kendisini Çanakkale’deki görevim sırasında tanıdığım dost ve arkadaş canlısı Necdet Poyraz’ın kaleminden çıkan ve şahsıma emanet edilen “Çanakkale’nin Günümüzdeki Yeri ve Önemi” başlıklı bir yazıyı bilgilerinize sunuyorum.
“Genel dünya haritası incelendiğinde Türkiye’nin bir Avrupa ve Asya ülkesi olduğu göz önüne gelmektedir. Türkiye’yi her iki kıtaya bağlayan iki önemli geçit yerlerinden biri İstanbul, diğeri ise Çanakkale’dir.
İstanbul ve Çanakkale boğazları Asya’yı Avrupa’ya, Karadeniz’i Akdeniz’e bağlayan çifte köprü niteliği taşır. İki kıta ve iki deniz bir arada özel bir coğrafya üzerinde yer almış bulunan Çanakkale ‘Dünyanın en önemli kültürel ve tarihî mirasına sahip yörelerin başında gelir.’ Çanakkale, iklim ve ulaşım avantajına sahip ideal bir beslenme, dinlenme, eğitim ve turizm kentidir.
Doğuyu batıya bağlayan bir yol ve köprü üzerinde bulunan Çanakkale ili 9737 kilometre karelik büyük bir yüzölçümüne sahiptir. Ege ve Marmara denizlerinde 671 kilometre deniz kıyısı vardır. Ege denizindeki Türkiye’nin iki güzide adası Bozcaada (42 km²) ve Gökçeada (289 km²) Çanakkale il hudutları içindedir.
Anadolu ve Balkan yarımadaları üzerinde yer almış olan Çanakkale İlinin büyük bir bölümü Marmara bölgesine, Edremit Körfezi kıyısındaki bölümü ise Ege bölgesine girmektedir. Çanakkale, iki kıta, iki bölge, iki deniz, iki ada, iki körfez, iki yarımada ve büyük bir boğaz içi üzerine kurulmuş olup, geçmişin ve geleceğin kenti durumundadır.
İstanbul’u İstanbul yapan değerlerin başında İstanbul boğazı gelir. Çanakkale boğazı İstanbul boğazından iki misli daha uzun ve geniştir. Bu boğazlar deniz ticaret yolunun en önemli zincirinin kilit noktasında ve dünyanın ilgi odağı olmuş ve olmaya devam edecektir. Çanakkale boğazı, Çanakkale’ye ‘içinden deniz akan kent’ unvanını kazandırmıştır.
Coğrafî konumu bakımından İstanbul’un ikizi olan Çanakkale’de kilometre karede 50 kişi yaşarken İstanbul’da kilometre karede 2000 kişi yaşamaya çalışmaktadır. Çanakkale, Türkiye’nin batısında olduğu için coğrafî cazibesi de çok fazladır.
İstanbul, Bursa, İzmir üçgeni içinde ve etki alanında bulunan Çanakkale ili Ege ve Marmara bölgesinin yatırım üssü durumuna gelmiştir. 18 Mart Üniversitesi, büyük gemi limanı, hava alanı, otobüs terminali, Gümrük Teşkilâtı, Organize Sanayi Bölgeleri, doğal gaz, rüzgâr tribünleri, Termik Santrali, su toplama barajları, Yat Limanı, eğitim ve sağlık birimleri gibi imkânlarıyla Çanakkale göç almaya başlamıştır.
Sokaktaki kalabalığı, gecekondu çokluğu, trafik ve ulaşım sorunları, hayat pahalılığı, çöp patlamaları, deprem riski gibi nedenlerle İstanbul gibi kentler terk edilmeye başlanmıştır. ‘İstanbul’a alternatif kent olarak Çanakkale’nin plânlanması gerektiğini Mimar Sinan Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Gündüz Gökçe 28 Aralık 1994 tarihli Hürriyet gazetesinde topluma açıklamıştır.
Ekonomik ve sosyal ortamın hızla değiştiği Türkiye’de şehir merkezlerini köye yaklaştıran ‘köy-kent’ projeleri uygulanmaya başlanmıştır. T.C Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı arsa ve konut açığımızı kapatmak için ‘her biri 100, 150, 200 metrekarelik resmi arsa ifrazı yapılmış tapulu parseller içinde, mutfağı ve banyosu ile birlikte 40–45 metrekarelik tek katlı ve bahçeli evler inşa edilebileceğini, bütçenizin ve ihtiyacınızın gelişmesine bağlı olarak evinizi, bir oda ekleyerek 50–60 metrekareye, 3 odalı ikinci bir kat ekleyerek 100 metrekareye kadar büyütebiliyorsunuz’ görüşü ve uygulamalarını topluma açıklamıştır.
Türkiye’nin bugün içinde bulunduğu durumu iyi bilen ve buna göre cesur kararlar alabilen yöneticilere büyük ihtiyaç vardır. Kaynak israfı yerine kaynak kullanımını iyi değerlendiren yetkin uzmanların aktif katkılarına ihtiyaç duyulmaktadır. Ekonomik ve sosyal verimliliği gerçekleştirmek gerekmektedir.
Kentte yaşayanlar yaşadıkları kente sahip çıkmaktadırlar. Yaşadığınız mahallede iyi bir takipçi yoksa o mahalle sağlıklı gelişmeyebilir.” 26.05.2011
Not: Bu makale, Mersin Tercüman Gazetesi’nin 30.05.2011 tarih ve 397 sayılı nüshasında yayımlanmıştır. www.mersintercuman.com
Ekrem YAMAN
Antalya Vali Yardımcısı
E-posta: ekrem.yaman@icisleri.gov.tr