Ekrem Yaman

TRAFİK-TOPLUM İLİŞKİSİ VE TRAFİĞİN ÖNEMİ

Trafik, yayaların, hayvanların ve araçların karayolları üzerindeki hâl ve hareketlerine denir. [1]

Motorun icâdı ve bundan elde edilen güçten ulaşım araçlarından faydalanma, insanoğluna ve onun yaşantısına yeni ufuklar açmış ve onun günlük hayatında köklü değişmeler bir yandan onun ekonomik, sosyal, kültürel ve hukuk düzenine olumlu etkiler getirirken, diğer yandan trafik sorunlarını bütün ciddiyetle ortaya çıkarmıştır. [2]

İnsanoğlu, trafiğe ya araç kullanan veya yaya, yolcu gibi yoldan faydalanan kişi olarak müdahale eder. 0 trafik içindeki yerini hangi hâl ve şart içinde alırsa alsın, onun bedenî ve ruhî yapısı, aldığı, trafik kültürü ve alışkanlıkları trafiğe müdahalesini olumlu veya olumsuz etkiler. Şayet insan faktörü yönünden olumsuz faktörler çoğunlukta ise, bir trafik düzen ve güveninden, dolayısıyla kazaların azaltılmasından bahsedilemez. Bu bakımdan bahse konu hususlarda insanoğlunun yetersizlikleri ve noksanlıkları çok iyi teşhis ve tespit edilmeli ve buna göre gerekli tedbirler alınmalıdır. [3]

Çağımızın şartları, top1um fertlerinin motor, motorlu araç ve bunların kullanılması bilgileriyle donatılmalarını zorunlu kılar ve oto kullanmayı bir sanat ve maharet haline getiren özellik, onun trafik hâl ve şartlarına en uygun şekilde kullanılmasıdır.

Hâl böyle olunca, motorlu aracın çeşitli aksamı, her aksamın görevleri ve teknik bakımdan en uygun kullanma şekilleriyle trafikte otoların, trafik kural ve şartlarına uygun kullanılmaları ve bunun için gerekli bilgileri edinmek kendimizi geleceğe hazırlayan unsurlardır. [4]

Trafikte oto kullanma imtiyazına sahip olacak kişinin, trafik düzenine girmeden önce oto kullanmanın bağlı olduğu yasa ve kuralları bilmesi kadar olağan bir şey olamaz. Çünkü o oto kullanırken, bir taraftan bazı tabiî veya fizikî yasaların etkisi altında bulunacak, diğer taraftan da toplumun düzen ve güvenini sağlamak için koyduğu bazı yasalara uymak zorunda kalacaktır.

Bu bakımdan oto kullanmayı, dolayısıyla trafik düzen ve güvenini etkileyen yasa ve kuralları tabiî ve sosyal olarak iki grupta ele almak, bunların temel ilke ve özelliklerini belirtmek gerekir. [5]

Trafik düzen ve güvenini sağlama görevi pek mahdut istisnalar dışında, bütün dünya ülkelerinde polise verilmiş bir görev ve yetkidir.

Ancak bu görevi yapmakla sorumlu ve yükümlü olan kuruluş ne kadar iyi donatılmış olursa olsun trafik düzen ve güveninin sağlanmasını etkileyen faktörlere ilişkin tedbirler alınmadıkça yöneticilerin olumlu bir sonuca varmaları mümkün olamaz. Bu bakımdan bahse konu tedbirler alınmakla beraber bilhassa vatandaşların kanun ve kurallara uyma eğilimini geliştirecek tedbirleri almak gayeye yönelmede sayısız faydalar sağlayacaktır.

Bütün bu tedbirler manzumesini güçlü bir teşkilâtlanma ile desteklemek ise getirilmesi istenen düzen ve güvenin garantisi olacaktır. [6]

Trafikte seyir günümüz şartlarında artık yeterli eğitimden geçmeyi ve trafik kaidelerine uygun hareket etmeyi gerektirmektedir. 0 halde dünyanın gelişmiş ülkelerine her sahada olduğu gibi trafik emniyeti yönünden de ulaşabilmemiz için eğitime daha ferdin aile içindeki ilk yıllarında başlanmalı, çocuk bu eğitimin getirdiği bazı mecburiyetleri aile ocağında yaşayarak öğrenmeli, eğitim sistemimiz ailede yaşayarak öğrenilenlerin üzerine yeni ilâveleri bir disiplin eğitimi içinde vermelidir. Trafik kazaları, kazalar sonrası ölümler, yaralanmalar, sakatlıklar, çok büyük maddî hasarlar ve kayıplar az gelişmiş ülkelerin vazgeçilmez nihaî kaderi değildir.

İnsanımıza trafik bilgilerini hayatın içinde yaşayarak öğretmeli, birbirine saygılı, hoşgörü ile trafik seyri içinde yer alma becerisini kazandırmalıyız.

Not: Bu makale, Yasin Ali ER’in hazırladığı Sorgun Şoför Eğitim Rehberi, Yozgat, Yozgat Ofset, 1997, s. (4-5)’de, Mersin Tercüman Gazetesi’nin 24.04.2006 tarih ve 161 sayılı nüshasında yayımlanmıştır. www.mersintercuman.com

Ekrem YAMAN

SORGUN KAYMAKAMI

[2] Reşat AKKAYA, Trafik ve Oto Kullanma Bilgileri, 2. Baskı, Konya, Mistaş Basımevi, 1976, s. 9.

[3] R. AKKAYA, A.g.e., s. 32.

[4] AKKAYA, A.g.e.,s. 72.

[5] AKKAYA, A.g.e., s.121.

[6] AKKAYA, A.g.e.,s. 168.